Της Βασιλικής Κωνσταντοπούλου
Για εκατοντάδες χρόνια κανείς δεν το είχε ανακαλύψει. Ζούσε και ανέπνεε στο σκοτάδι… Μηδέν… Οι Έλληνες απέκρυψαν την ύπαρξή του. Ενώ είχαν ανακαλύψει τα πάντα , άφησαν μονάχα αυτό στο σκοτάδι της ανυπαρξίας. Μαζί με το άπειρο, το έφεραν στο προσκήνιο οι ατομιστές, από το Δημόκριτο μέχρι τον Επίκουρο και το Λουκρήτιο, παρ´όλα αυτά δε μπόρεσαν να το επιβάλλουν. Γιατί, επί πολλούς αιώνες κυριάρχησε η αυθεντία του Αριστοτέλη, για τον οποίο ο κόσμος ήταν πεπερασμένος σε έκταση και γεμάτος εξ ολοκλήρου με ύλη. Δεν υπήρχε άπειρο, δεν υπήρχε κενό. Δεν υπήρχε απειρότητα, δεν υπήρχε μηδέν. Να μην τους αδικούμε όμως αφού για πολύ καιρό ούτε το «ένα» δε θεωρούνταν αριθμός, διότι επικρατούσε η άποψη ότι ένας αριθμός πραγμάτων πρέπει να σημαίνει πολλά πράγματα μαζί..
Οι Βαβυλώνιοι ήταν αυτοί που έβαλαν το μηδέν στη ζωή μας.
Την εποχή που τα μαθηματικά ήταν μόνο μια μέθοδος για να μετρούν φυσικά αντικείμενα και να λύνουν προβλήματα της άμεσης εμπειρίας τους, δεν είχε παρουσιαστεί η ανάγκη ύπαρξης τέτοιου συμβόλου. Για να πει κάποιος ότι έχει «0 καμήλες», θα έλεγε απλά «δεν έχω καμήλες». Η σημαντική ιδέα ωστόσο ήταν η έννοια ενός νέου είδους αριθμού, ο οποίος θα αντιπροσώπευε την ιδέα του «τίποτα».Η ανακάλυψη του μηδενός επέτρεψε και τη δημιουργία των αρνητικών αριθμών που επίσης δεν είχαν λόγο ύπαρξης μέχρι κάποια περίοδο.
Δεν χρειαζόταν να ξέρουν τους αρνητικούς αριθμούς όταν μετρούσαν καμήλες. Αρνητικές καμήλες θα σήμαινε μόνο χρέος σε καμήλες. Ο Φιμπονάτσι όμως γύρω στο 1200 μ.Χ. επέτρεψε αρνητικά αποτελέσματα σε προβλήματα που τον απασχολούσαν σχετικά με οικονομικά θέματα, και τα ερμήνευσε σαν χρέος ή ζημία, αντί για το κέρδος που υποδηλώνει ένας θετικός αριθμός.
Στους περισσότερους πολιτισμούς λοιπόν ,πρώτα ταυτοποιήθηκε το μηδέν και ύστερα σχηματίστηκε η ιδέα περί αρνητικών ποσοτήτων, αφού η ιδέα αυτή ουσιαστικά προϋποθέτει ότι το μηδέν είναι αποδεκτό.
Το μηδέν οπότε είναι αυτό που δίνει υπόσταση στους αριθμούς.
Είναι εκείνο το ψηφίο που μπορεί να αλλάξει την αξία ενός αριθμού…άλλο 84 και άλλο 804..Παρεμβάλλεται κι αλλάζει τα πάντα”. Το μηδέν είναι ο αριθμός με τις περισσότερες ταυτότητες. Μπορεί να συμβολίζει το απόλυτο τίποτα , την αφθονία, την απουσία ή το επιπλέον με την προσθήκη του στους πραγματικούς αριθμούς. Γι αυτό καλύτερα να ακολουθεί παρά να προπορεύεται που λέει ο λαός…
Δεν είναι άλλωστε τυχαία η ιστορία μιας γιαγιάς που περνά από στόμα σε στόμα στα χρόνια: «Αν έχεις υγεία, παιδί μου, έχεις 1. Αν έχεις εργασία, έχεις 10. Αν έχεις και ανθρώπους να σε αγαπούν, έχεις 100. Αν έχεις και λεφτά, έχεις 1000. Αν χάσεις την υγεία σου, έχεις 000, δηλαδή τίποτα. Μηδέν.»
