Της Σεβαστής Βρακατσέλη
Η Κούλα και η Ρούλα, τα κορίτσια, βρίσκονται στην οδό Λυδίας 28, στο Βύρωνα και στον υπέροχο χώρο του Darkroom Creative Project.
Εκεί μας υποδέχτηκε ο Νίκος Καπράλος, στην ατομική του έκθεση φωτογραφίας, που επιμελείται η Ηώ Πάσχου. «Ο χώρος μας δίνει την ευχέρεια να μπορεί να διαμορφωθεί, να γίνει μια εγκατάσταση, όπως και έγινε. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον, το κομμάτι του υποχώρου, σε σχέση με το υπόλοιπο. Είναι ατμοσφαιρικός και ξεκάθαρος σε αυτό που θέλει να πει σε σχέση με τις φωτογραφίες» μας κάνει μια εισαγωγή, συστήνοντας μας το μέρος που βρισκόμαστε.
Πως βρέθηκαν εκεί όμως η Κούλα και η Ρούλα; Το ταξίδι τους ξεκίνησε το 2014, όταν ο μετέπειτα συνταξιδιώτης και νονός τους, Νίκος Καπράλος, από μια εσωτερική ανάγκη για έμπνευση, τις ανακάλυψε σε μια αποθήκη και τις έβγαλε στο φως. Στο φως της Ομόνοιας αρχικά, όπου και βαφτίστηκαν, παρουσία μονάχα του νονού τους και ενός μάρτυρα που θέλησε να τις γνωρίσει.
«Το 2014, φωτογράφιζα γυμνό. Σε κάποια φάση δεν έβρισκα μοντέλα και ανακαλύπτω, σε μια αποθήκη του πατέρα μου, αυτές τις δύο κούκλες και τις ανεβάζω στο στούντιο που είχα στην Ομόνοια. Τότε με ενδιέφερε τι μπορεί να γίνει με το σώμα, τη γραμμή και τη φόρμα, με το ασπρόμαυρο φιλμ, πως μεταμορφώνει και πως το περιεχόμενο απομακρύνεται από την ψευδαίσθηση της πραγματικότητας. Παίρνω λοιπόν τις δύο κούκλες, τις ανεβάζω στο στούντιο και για πρώτη φορά πειραματίζομαι με το έγχρωμο slide, με μια κάμερα 6×6, η οποία, επειδή δεν έχει πεντάπρισμα, βλέπεις κατευθείαν από καθρέφτη 45 μοιρών στο θαμπόγυαλο. Είναι όλα αντίστροφα και ανάποδα. Είναι μια τελείως νέα προσέγγιση στο κάδρο. Τι πάω εκεί, φτιάχνω συνθέσεις με διαμελισμένες τις κούκλες και ξεκινάω και πειραματίζομαι.
Τα πρώτα πειράματα σε εσωτερικό χώρο δεν με ικανοποιούν και αποφασίζω λοιπόν να τις πάρω και να βγω έξω στο αστικό τοπίο. Μόλις βγήκα έξω, με τις κούκλες υπο μάλλης, στην Ομόνοια, ο πρώτος τύπος που συναντάω, με κοιτάζει και μου λέει το εξής σουρεαλιστικό. “Που τα πας τα κορίτσια;”. Τον κοιτάω και του απαντάω “Βόλτα τα πάω τα κορίτσια”. “Δεν θα μας συστήσεις, πως τα λένε τα κορίτσια”, μου συνεχίζει την κουβέντα και εκεί εφευρίσκω για πρώτη φορά τα ονόματα τους. Έτσι βαφτίστηκαν η Κούλα και η Ρούλα. Ο περαστικός και εγω, βαφτίζουμε, σε ένα πεζοδρόμιο της Ομόνοιας, στην πλατεία, τις κούκλες. Ο απόλυτος σουρεαλισμός».
Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι και ο Νίκος συνεχίζει την περιγραφή του ταξιδεύοντας και εμάς μαζί του, σαν να ήμασταν και τότε εκεί.
«Τις περιφέρω στο αστικό τοπίο της Αττικής, περνάμε από πάρα πολλά σημεία, ώσπου καταλήγουμε στο βουνό της Πετρούπολης και αντιλαμβάνομαι μες την απόλυτη ησυχία, το εξής. Ποιος είναι αυτός ο τόπος που παρατηρώ τόση ώρα μέσα από τη φωτογραφική μηχανή; Είναι αυτός που μας αποκαλύπτεται με γυμνό μάτι ως πραγματικός ή μήπως είναι ο λάθος τόπος. Βέβαια ο λάθος τόπος στην πορεία, λειτούργησε μέσα μου με τον καιρό και συμβολικά. Είναι ο τόπος ο όχι ίσιος, ο μη στρωτός, των όχι λογικών ανθρώπων. Είναι ο ανάποδος, αλλά αυτός ο ανάποδος είναι ο ιδανικός για να με εκφράσει. Οπότε ξεκινάμε αυτές τις συνθέσεις που βλέπετε στην έκθεση, που είναι πολύ αυστηρές αλλά ταυτόχρονα και παιχνιδιάρικες λόγω της κούκλας. Έχει ένα πολύ ενδιαφέρον διάλογο, ο οποίος είναι σαν ημιτελής πάντα, σαν να υπάρχει ένα πρόβλημα επικοινωνίας μεταξύ τους. Ξεχωρίζω βέβαια από αυτές τις κούκλες “το φιλί” στο γαϊδουρονήσι.Είναι σε πολύ κοντινή απόσταση οι κούκλες και όλοι όσοι την έχουν δει πέφτουν στην παγίδα, ακόμα και εγώ, να πουν ότι είναι “το φιλί”, αλλά δεν φιλιούνται. Οπότε τι γίνεται; Ο θεατής ολοκληρώνει το έργο σου και αυτό έχει τεράστιο ενδιαφέρον».
Πολλά τα χιλιόμετρα που διήνυσαν και οι ώρες που πέρασαν μαζί ο Νίκος, η Κούλα και η Ρούλα και τα σημάδια εμφανή πάνω σε όλους, στο σώμα και στο νου τους. «Μετά από όλη αυτή την πορεία, άλλη μια κορυφογραμμή για μένα είναι ότι στην αρχή οι κούκλες ήταν σε άρτια κατάσταση και σιγά σιγά από το κουβάλημα και τις μετακινήσεις, καθώς ταξίδεψαν, Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, η φθορά, η έντονη φθορά με έφερε πρώτη φορά στη θέση να δω στοιχεία θανάτου πάνω στις εικόνες.
Είχα δώσει ονόματα στις κούκλες, τους είχα δώσει ψυχή, δύο χρόνια από τη ζωή μας περάσαμε παρέα. Είχαν το χαρακτήρα τους και παρατήρησα ότι πεθαίνουν σιγά σιγά. Κατάσταση διττή σε σημασία: από τη μια βλέπω τις κούκλες να πεθαίνουν και από την άλλη οι κούκλες σαν καθρέφτης αντικατοπτρίζουν το γήρας του ανθρώπου. Υπάρχει μια αίσθηση λύτρωσης. Αντιμετωπίζουν την αντικειμενική συνθήκη του θανάτου διαρκώς».
Τυχαία αλλά και σαν κάτι να μας τράβηξε στο σημείο, πριν καν περιηγηθούμε στο χώρο, η κουβέντα μας έγινε μπροστά από “το φιλί”. «Αυτό το φιλί είναι μια σύγκρουση έρωτα και θανάτου. Είναι αυτή η αιώνια σύγκρουση. Εκεί γνώρισα και τον έρωτα της ζωής μου. Ήμουν εγώ και οι κούκλες και εκεί τη γνώρισα».
Μοιράστηκαν μαζί πολλά και κάποια θα τα ανακαλύψουμε και θα τα ανακαλύψετε μόνο μέσα από τις φωτογραφίες που τόσο περίτεχνα έχουν τοποθετηθεί στο χώρο. Ραντεβού λοιπόν στο Darkroom Creative Project.
Νίκος Καπράλος – Κούκλες: Κούλα και Ρούλα
Info:
Τοποθεσία: Darkroom Creative Project, Λυδίας 28, Βύρωνας 16231
Μέρες – Ώρες κοινού: Πέμπτη – Παρασκευή, 18:00 – 21:00, Σάββατο 11:00 – 14:00
Διάρκεια: 28 Σεπτεμβρίου – 30 Οκτωβρίου 2022
Κατά την διάρκεια της έκθεσης, θα πραγματοποιηθούν προγραμματισμένες εκδηλώσεις,οι οποίες πρόκειται να ανακοινωθούν σταδιακά από την επίσημη σελίδα του εκθεσιακού χώρου στο instagram: @darkroomcreativeproject
Επικοινωνία: IG @darkroomcreativeproject
Λίγα λόγια για τους συντελεστές της έκθεσης:
Νίκος Καπράλος
Ο Νίκος Καπράλος (1993, Αθήνα) είναι εικαστικός φωτογράφος. Σπούδασε στο Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών της Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Βασική πηγή έμπνευσης κατά την διάρκεια των σπουδών του, υπήρξε το καλλιτεχνικό έργο του δασκάλου του, Στέφανου Πάσχου, σχετικά με το γυμνό σώμα, την ασπρόμαυρη αναλογική φωτογραφία καθώς και τις εναλλακτικές τεχνικές σκοτεινού θαλάμου. Η πτυχιακή του εργασία, Κούκλες : Κούλα και Ρούλα (επιβλέπων καθηγητής Δρ.Φώτης Καγγελλάρης) ολοκληρώθηκε το 2021, υλοποιώντας πειραματισμούς με το φωτογραφικό φιλμ και το cross processing.Η παρουσίαση του συγκεκριμένου έργου, στο Darkroom Creative Project, τον Σεπτέμβριο 2022, αποτελεί την πρώτη του ατομική έκθεση. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε ομαδικές εκθέσεις (“Επιλέγω να..στην Τέχνη, στηζωή” 2013, Έκθεση-workshop φωτογραφίας ” Τέχνη και Τρέλα ” 2014) καθώς και σε ερευνητικές εκδόσεις (Η εικόνα της πόλης, 2016, Ποταμός). Τα τελευταία χρόνια, εργάζεται στην παραγωγή οπτικοακουστικών μέσων (Avion Films), μεταπαραγωγή διαφημιστικών ταινιών (DigiTalcs) και τηλεοπτικών σειρών.
Ηώ Πάσχου
Η Ηώ Πάσχου γεννήθηκε στο Παρίσι. Aπό το 2009 έως σήμερα διδάσκει στο Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Tεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, ενώ το διάστημα 2007-2010 εργάστηκε ως λέκτορας φωτογραφίας στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα στην Ιστορία της Τέχνης από το Πανεπιστημίου της Σορβόνης (Paris I-Sorbonne, Institut d’Art et d’Archéologie) με υποτροφία του ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης». Έχει συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια στην Ελλάδα και στη Γαλλία: στο Maison de l’Orient et de la Méditerranée (Λιόν), στο Maison Méditerranéenne des Sciences de l’Homme (Université d’Aix en-Provence), στο Institut National d’Histoire de l’Art (Παρίσι). Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις φωτογραφίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ιταλία, Βέλγιο), ενώ έργα της έχουν παρουσιαστεί και σε αρκετές ομαδικές (Centre Photographique d’Ile-de- France και Cité Internationale des Arts στο Παρίσι, Μουσείο Μπενάκη, Σπίτι της Κύπρου, κ.ά.).
Τι είναι το Darkroom Creative Project
Είναι ένας χώρος πολιτιστικών συναντήσεων και φωτογραφικών δράσεων. Το τελευταίο ατελιέ του φωτογράφου Στέφανου Πάσχου (1948-2017), το οποίο με αφετηρία το έργο του αλλά και τις ειδικές τεχνικές σκοτεινού θαλάμου και φωτογραφικού πειραματισμού, ανοίγει σιγά-σιγά στο ευρύ κοινό. Κάθε αντικείμενο, κάθε θραύσμα μνήμης μέσα στην Λυδίας, αντικατοπτρίζει τον ιδιαίτερο κόσμο που είχε φτιάξει ο ίδιος, συνεχίζει να μας εμπνέει και να μας παρακινεί.
